Filiz Ekme (Kimyasal Ankraj) Nedir ve Neden Hayati Önem Taşır?
Filiz ekme, mevcut betonarme yapılara sonradan eklenen yeni donatı (inşaat demiri) çubuklarının, özel kimyasal reçineler (genellikle epoksi filiz veya polyester bazlı kimyasallar) kullanılarak yapıya kalıcı olarak sabitlenmesi işlemidir. Bu teknik, bir yapısal elemanın (örneğin kolonun) taşıma yükünü artırmak veya iki farklı yapı elemanını (eski/yeni beton) monolitik (tek parça) hale getirmek amacıyla kullanılır.
Kimyasal ankraj yönteminin geleneksel mekanik ankrajlara göre en büyük avantajı, delik içinde 360 derece yapışma sağlayarak betona iç gerilim bindirmemesi ve tam yük taşıma kapasitesine ulaşmasıdır.
Filiz Ekme Hangi Durumlarda Gereklidir?
Bursa'da kimyasal filiz ve ankraj uygulamaları genellikle şu durumlarda zorunlu hale gelir:
* Kat İlavesi: Mevcut bir binaya yeni kat çıkılırken, yeni kolon ve perdelerin eski temel ve kolonlara güvenli bir şekilde bağlanması.
* Yapısal Güçlendirme: Deprem yönetmeliğine uygunluk için mevcut kolon, kiriş veya perdelerin kesitlerinin büyütülmesi (mantolama) amacıyla yeni donatıların eklenmesi.
* Balkon veya Konsol Eklenmesi: Yapıya sonradan balkon, tente veya ağır makine ayakları gibi konsol elemanların güvenle montajı.
* Perde Beton Birleşimi: Yeni yapılan perde betonların, mevcut döşeme veya temellere güvenilir bir şekilde bağlanması.
Kimyasal Dübel (Epoksi Filiz) Uygulama Adımları
Epoksi filiz veya kimyasal dübel kullanılarak yapılan uygulama, yapı güvenliği açısından kritik öneme sahiptir ve hassas adımlar gerektirir:
1. Delik Delme: Karot makinesi veya darbeli matkap (karot tercih edilir) kullanılarak, donatı çapının genellikle 2 ila 4 mm üzerinde ve mühendislik hesaplarına uygun derinlikte delik açılır.
2. Delik Temizliği: Bu aşama, ankrajın başarısı için en kritik adımdır. Delik içindeki toz ve beton kalıntıları özel fırçalar ve basınçlı hava kullanılarak tamamen temizlenir. Kalıntısız yüzey, kimyasalın betona tam yapışmasını sağlar.
3. Kimyasal Enjeksiyonu: Çift komponentli kimyasal (epoksi veya vinilester reçine), özel bir tabanca ile delik içine, hava boşluğu kalmayacak şekilde enjekte edilir.
4. Donatı Yerleştirme: Donatı (filiz) çubuğu, kimyasalın içine döner hareketlerle itilerek yerleştirilir. Bu, kimyasalın donatının tüm yüzeyini kaplamasını sağlar.
5. Kürlenme Süresi: Kimyasalın tam dayanımına ulaşması için üretici tarafından belirtilen kürlenme süresine (sıcaklığa bağlı olarak değişir) kesinlikle uyulması gerekir.
Bu işlemlerin tamamı, yapı mühendislik hesaplarına uygun olarak ve yalnızca sertifikalı kimyasal ankraj malzemeleri kullanılarak yapılmalıdır.